Sôfî Kimdir ?
Büyük mürşid lerimizden Şeyh Cemâl-i Halvetî Hazretlerine göre sôfînin sıfatları…
NUTK-İ ŞERÎF
Sôfî oldur kim ide ihlâk-i vücûd
Kaluban fillâhda eylemen sücûd
Varlığından bilkülliye geçen ve Hakk’ı bulan, Hakk ile olan ve Hakk’da fânî olan kişiye sôfî derler. Secdenin ma’nâsı da budur. Nitekim Kur`ân’da ” وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ” yani “Secde et ki Rabbine yaklaş” buyrulmustur.
Sôfî oldur kim belâya sabr ide
Nefsini milk-i bekâya hem yide
Belâlara sabr eden, her şeyi Hakk’dan bilen, mâsivâdan yüz çevirip Hakk ile bekâ bulan kişiye sôfî derler.
Sôfî oldur terk ide ahlâk-ı bed
İre hem tefrîde kıla fânî sed
Kötü huylarını terk eden ve Hakk’ın sıfatlarına bürünen kişiye sôfî derler.
Sôfî oldur ki ola tecrîd der-zemîn
Tâ ki Allâh kıla halk üzre emîn
Hakk’dan gayrı her şeyden alâkasını keserek Allah’a yaklaşan kişiye sôfî denir. Allah, bu kurbiyetin eseri olarak onları üstün kılar ve halkı irşâda me’mur eder.
Sôfî oldur sevb ola nûru Hakk’ın
Sâbit ola milki ana Mutlak’ın
Hakk’ın nûru ile münevver olan kişiye sôfî denir. Halîfetullah olmaya lâyık olan kişiye sôfî derler. Halîfe nasıl halîfesi olduğu zâtın mülkünde tasarruf sâhibi ise sôfî de Hakk’ın mülkünde tasarruf sâhibidir.
Sôfî oldur cânını dosta vire
Ol cemâl-i Kibriyâ’sını göre
Nefsini Hakk yolunda fedâ eden kişiye sôfî denir. Hakk’ın cemâlini gören kişiye sôfî denir.
Sôfî oldur hill ola kûtu anın
Hem hayat bula hayatıyla hanın
Sôfî helâlinden yiyip içen ve Hakk’ın Hayy sıfatıyla hayât bulan kişidir.
Sôfî oldur hâlî ola der-vücûd
Hem habîr ola nedir ol sırr-ı cûd
Sôfî hem varlığından geçen yani ef’âlini sıfatını ve zâtını mahveden hem de kendisinde gizli olan ilâhî sırrı keşfeden kişidir.
Sôfî oldur ola derd ehli ey cân
Ola hem evvelâ ey ehl-i îmân
Sôfî, derd ehlidir, Hakk’a âşıkdır, Hakk’a vuslat arzusu ile yanıp tutuşur. Sôfî îmânını tahkîke getiren kişidir. Sôfînin tevhîdi sözde değil özdedir.
Sôfî oldur kıla nefsini zelîl
Hem zahîre gözlemeye ay u yıl
Sôfî nefsini hakîr gören kişidir. Kimsenin parasında pulunda, makâmında mevkisinde gözü olmayan, kimseden bir menfaat beklemeyen kişiye sôfî derler.
Sôfî ol durur riyâzetde vücûd
İride göre kime imiş sücûd
Sôfî dâimâ ibâdet, tâ’at, zikrullah ve hizmet ile meşgûldur. Nefsine hiç göz açtırmayıp rûhunu sultân eden kişiye sôfî denir. Secdenin hakîkati de budur. Zîrâ nefsine mahkûm olan kişi, zâhirde namaz kılıp secde ediyor görünse de hakîkatde Hakk’a secde etmiyor, nefsine secde ediyor demekdir.
Şeyh Cemâl-i Halvetî Kuddise Sırruh
“Nice yüz bin dil-rübâ var âşık ammâ binde bir
Âleme insân-ı kâmil gelmez illâ binde bir”
(Nice yüzbinlerce gönül kapan güzel var ama aşık sayısı binde birdir.
Dünyaya kamil insan gelmez, gelse de ancak binde birdir.)
(Lârendeli Şeyh Dâlî Dede)
Zalimin rişte-i ikbalini bir ah keser
Mani-i rızk olanın rızkını ALLAH keser.
İbrahim YERLİKAYA